کتاب نگاهی به تطور فنون بدیعی اثر رمضان رضائی انتشارات پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي

علم بلاغت محصول تدبر مسلمانان در کلام خدا و موضوعش بررسی محاسن و معایب کلام و یکی از پدیده‏های فرهنگ ادبی _ اسلامی و از والاترین رشته‌‏های اندیشه‌‏های مسلمانان در مباحث لفظی و معنوی است. اصالت علم بلاغت اسلامی اصالتی قرآنی است؛ اگر کسی به متون عمدۀ بلاغت و تألیفات بزرگان این فن مراجعه کند، این موضوع را به‌روشنی درمی‌‏یابد.
مسلمان از همان دوران ظهور اسلام و نزول قرآن برای شناخت درست و صحیح این کتاب اهتمام ورزیدند و به یک سلسله‌پژوهش‌ها و شناخت‌های دقیق و مشخص بلاغی احساس نیاز کردند. در دوره‌های بعد، ادبای مسلمان با مسئلۀ دیگری روبه‌رو شدند و آن توضیح‌دادن وجوه اعجاز و شناساندن نهادهای بلاغی ویژۀ کلام خدا برای دیگران بود تا از راه علم و قواعد آن نیز بتوانند فراتربودن این کلام را از تصورات بشری ثابت کنند. از سوی دیگر چون دین اسلام نخست در میان اعراب و سپس بین دیگر ملت‏‌ها رواج یافته بود، آن‌ها به قرآن به دیدۀ اعجاب و تعظیم نگریستند. در نتیجۀ توسعه و گسترش دولت اسلامی و برخورد با مردمان غیرعرب مناظرات دینی و گفت‌وگوها و مباحثه‏‌ها بسیار فزونی گرفت که اعجاز قرآن نه از جهت لفظ و تلفیق کلمات، بلکه اعجاز آن از نظر بیان اخبار و حوادث گذشته و اتفاقات آینده است. گروهی از متکلّمین و بزرگان ادب و فلسفه به رد اقوال آن‌ها پرداختند و با ادلۀ محکم موارد اعجاز آیات بینات قرآن را از لحاظ لفظ و ترکیب نیز به ثبوت رسانیدند و کم‌کم به وضع کتاب‌هایی در فن بدیع و بعدها در معانی و بیان نایل آمدند. این کتاب پژوهشی ارزشمند است که شما را با زیبایی‌های بدیع در قرآن آشنا می‌کند.