کتاب مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری انتشارات ساحل گیسوم

ابواسماعیل عبدالله بن ابی‌منصور محمد (زادهٔ 2 شعبان 396 ه‍. ق/ 385 ه‍.ش / 1006 م. در شهر هرات درگذشتهٔ 22 ذی الحجه 481 ه‍. ق/ 467 ه‍.ش / 1088 م) معروف به «پیر هرات» و «پیر انصار» و «خواجه عبدالله انصاری» و «انصاری هروی»، دانشمند و عارف صوفی مسلک ایرانی بود. وی از اعقاب ابوایوب انصاری است که صحابهٔ پیغمبر بود. مادرش از مردم بلخ بود و عبدالله خود در هرات یکی از شهرهای غربی افغانستان کنونی متولد شد. او از کودکی زبانی گویا و طبعی توانا داشت چنان که شعر فارسی و عربی را نیکو می‌سرود و در جوانی در علوم ادبی و دینی و حفظ اشعار عرب مشهور بود. او در فقه روش امام حنبل را پیروی می‌کرد. وی در تصوف از استادان زیادی تعلیم گرفت و دو بار به دیدار شیخ ابوالحسن خرقانی شتافت. این دیدارها تاًثیر زیادی در روحیات و منش وی داشته‌است. محل اقامتش بیشتر در هرات بود و در آنجا تا پایان زندگانی به تعلیم و ارشاد اشتغال داشت. انصاری شعر می‌سرود ولیکن بیشتر شهرت وی به جهت رسالات و کتب مشهوری است که تألیف کرده است و از آن جمله است ترجمهٔ املاء طبقات‌الصوفیهٔ سلمی به لهجه هروی و تفسیر قرآن که اساس کار میبدی در تألیف کشف‌الاسرار قرار گرفته‌است. از رسائل منثور او که به نثر مسجع نوشته مناجات‌نامه، نصایح، زادالعارفین، کنزالسالکین، قلندرنامه، محبت‌نامه، هفت‌حصار، رسالهٔ دل و جان، رسالهٔ واردات و الهی‌نامه را می‌توان نام برد. مناجات‌نامه یا الهی‌نامه خواجه عبدالله انصاری شامل چندین مناجات کوتاه و لطیف و برگرفته از وبگاه ادبی گنجور است: «الهی ای خالق بی مدد و ای واحد بی‌عدد، ای اول بی‌هدایت و ای آخر بی‌نهایت ای ظاهر بی‌صورت وای –باطن بی‌سیرت، ای حی بی‌ذلت ای مُعطی بی‌فطرت و ای بخشندهٔ بی‌منت، ای دانندهٔ رازها، ای شنونده آوازها، ای بینندهٔ نمازها، ای شناسندهٔ نام‌ها، ای رسانندهٔ گام‌ها، ای مُبّرا از عوایق، ای مطلع برحقایق، ای مهربان بر خلایق عذرهای ما بپذیر که تو غنی و ما فقیر و بر عیب‌های ما مگیر که تو قوی و ما حقیر، از بنده خطا آید و ذلت و از تو عطا آید و رحمت.»